özel hukuk tüzel kişisi ne demek?

Özel Hukuk Tüzel Kişisi

Özel hukuk tüzel kişisi, özel hukuk kurallarına tabi olan ve bağımsız bir varlığa sahip olan kişi veya mal topluluklarıdır. Gerçek kişilerden ayrı bir hukuki kişiliğe sahiptirler ve kendi adlarına hak sahibi olabilir, borç altına girebilir, dava açabilir ve dava edilebilirler.

Temel Özellikleri:

• Bağımsız Varlık: Kendi malvarlığına, haklarına ve yükümlülüklerine sahiptir.
• Özerklik: Kuruluş ve faaliyetleri özel hukuk kurallarına göre düzenlenir.
• Hak Ehliyeti: Kendi adına hak sahibi olabilir ve borç altına girebilir.
• Dava Ehliyeti: Kendi adına dava açabilir ve dava edilebilir.

Önemli Türleri:

• Şirketler:
  • Anonim Şirket: Sermayesi belirli ve paylara bölünmüş olan, borçlarından sadece malvarlığıyla sorumlu olan şirket türüdür.
  • Limited Şirket: Bir veya daha çok gerçek veya tüzel kişi tarafından kurulan, sermayesi belirli olan ve ortakların sorumluluğu sermayeleriyle sınırlı olan şirket türüdür.
  • Kollektif Şirket: Ticari bir işletmeyi bir ticaret unvanı altında işletmek amacıyla, gerçek kişiler tarafından kurulan ve ortakların sorumluluğu sınırsız olan şirket türüdür.
  • Komandit Şirket: Bir veya daha çok komanditer ortak ile bir veya daha çok komandite ortaktan oluşan ve ortakların sorumluluğu farklı olan şirket türüdür.
• Dernekler: Dernek, belirli ve ortak bir amacı gerçekleştirmek üzere, en az yedi gerçek veya tüzel kişinin bir araya gelmesiyle kurulan tüzel kişilerdir.
• Vakıflar: Vakıf, belirli bir amaca hizmet etmek üzere, gerçek veya tüzel kişiler tarafından malvarlığı tahsis edilerek kurulan tüzel kişilerdir.
• Kooperatifler: Kooperatif, ortak ekonomik, sosyal ve kültürel ihtiyaç ve isteklerini karşılamak amacıyla, ortaklık ilkesine göre kurulan tüzel kişilerdir.

Kuruluş:

Özel hukuk tüzel kişileri, kanunda belirtilen usul ve esaslara göre kurulur. Kuruluş işlemleri, ilgili kanun ve yönetmeliklerde ayrıntılı olarak düzenlenmiştir. Genellikle, kuruluş sözleşmesi hazırlanması, tescil ve ilan gibi aşamaları içerir.

Sona Erme:

Özel hukuk tüzel kişileri, kanunda belirtilen sebeplerle sona erebilir. Bu sebepler arasında, amaçlarına ulaşılması, iflas, fesih kararı, birleşme veya devralma gibi durumlar yer alabilir. Sona erme işlemleri de kanunda belirtilen usul ve esaslara göre yapılır.